De psychopathische patiënt: ongrijpbaar of onbegrepen?

demo

De psychopathische patiënt: ongrijpbaar of onbegrepen?

demo

Samenvatting

Psychopathie is een bekende, maar toch vaak slecht begrepen stoornis. Het beeld dat van psychopathie in de media geschetst wordt, is vaak niet accuraat. De kern van de stoornis bestaat uit een vervlakking van het gevoelsleven, zowel in de diepte van het ervaren van gevoelens als in de mate waarin iemand met psychopathie affectief kan reageren op een ander. Daarbij is er vaak sprake van een instabiele levensstijl die gepaard gaat met antisociaal, crimineel gedrag. Psychopathie kan vastgesteld worden door middel van de Psychopathy Checklist-Revised (PCL-R), hoewel dit instrument met name gericht is op het vaststellen van criminele psychopathie. De Psychopathic Personality Inventory-revised geeft een indicatie van de mate waarin psychopathische trekken aanwezig zijn en kan tevens gebruikt worden bij niet-criminele patiënten. De antisociale persoonlijkheidsstoornis zoals beschreven in de DMS-5 heeft raakvlakken met psychopathie maar ook grote verschillen. Hoewel lange tijd gedacht is dat psychopathie onbehandelbaar is, kunnen de resultaten van twee randomized controlled trials voorzichtig positief genoemd worden.

Leerdoelen

Na bestudering van dit artikel weet u:

  • welke kenmerken psychopathie heeft;
  • de relatie tussen psychopathie en een antisociale persoonlijkheidsstoornis;
  • welke de diagnostische instrumenten zijn voor het vaststellen van psychopathie;
  • de verschillende mogelijkheden op het gebied van de behandeling van psychopathie.

Auteur

Dr. Hoppenbrouwers, S.S.

Universitair docent klinische psychologie, Erasmus Universiteit Rotterdam, programmaleider Postacademische Opleiding Forensische Neuropsychologie en Neuropsychiatrie, Vrije Universiteit Amsterdam. Tevens lid redactie PsyXpert. Belangen: geen.

Akkoord en start
Entreetoets

1. Wat geldt voor de behandeling van psychopathie?

Dit is mijn definitieve antwoord

2. Met welke stoornis(sen) heeft psychopathie de meeste raakvlakken?

Dit is mijn definitieve antwoord
Om verder te kunnen lezen moet u eerst alle vragen beantwoorden.
Verklarende woordenlijst
Literatuurlijst
  1. Werlinder H. Psychopathy: A history of the concepts. Analysis of the origin and development of a family of concepts in psychopathology. Upasala: Acta Universitatis Upsaliensis; 1978.
  2. Cleckley HC. The Mask of Sanity. St. Louis MO: Mosby; 1976.
  3. Skeem JL, Cooke DJ. Is criminal behavior a central component of psychopathy? Conceptual directions for resolving the debate. Psychol Assess. 2010;22(2):433-45.
  4. Hare RD, Neumann CS. The role of antisociality in the psychopathy construct: comment on Skeem and Cooke (2010). Psychol Assess. 2010;22(2):446-54.
  5. Fazel S, Danesh J. Serious mental disorder in 23 000 prisoners: a systematic review of 62 surveys. The Lancet 2002;359(9306):545-50 (http://doi.org/10.1016/S0140-6736(02)07740-1).
  6. Patrick CJ, Fowles DC, Krueger RF. Triarchic conceptualization of psychopathy: Developmental origins of disinhibition, boldness and meanness. Development and Psychopathology 2009;21(3):913-38.
  7. Baskin-Sommers AR, Curtin JJ, Newman JP. Altering the cognitive-affective dysfunctions of psychopathic and externalizing offender subtypes with cognitive remediation. Clinical Psychological Science: A Journal of the Association for Psychological Science 2015;3(1):45-57 (http://doi.org/10.1177/2167702614560744).
  8. Hoppenbrouwers SS, Stigchel S van der, Slotboom J, Dalmaijer ES, Theeuwes J. Disentangling attentional deficits in psychopathy using visual search: Failures in the use of contextual information. Personality and Individual Differences 2015;86:132-8 (http://doi.org/10.1016/j.paid.2015.06.009).
  9. Chakhssi F, Bernstein D, Ruiter C de. Early maladaptive schemas in relation to facets of psychopathy and institutional violence in offenders with personality disorders. Legal and Criminological Psychology 2014;19(2):356-72 (http://doi.org/10.1111/lcrp.12002).
  10. Chakhssi F, Kersten T, Ruiter C de, Bernstein DP. Treating the untreatable: A single case study of a psychopathic inpatient treated with Schema Therapy. Psychotherapy 2014;51(3):447-61 (http://doi.org/10.1037/a0035773).

 

Externe bronnen
Help en toelichting

Beeld bij dit artikel
Leerdoelen

Na bestudering van dit artikel weet u:

  • welke kenmerken psychopathie heeft;
  • de relatie tussen psychopathie en een antisociale persoonlijkheidsstoornis;
  • welke de diagnostische instrumenten zijn voor het vaststellen van psychopathie;
  • de verschillende mogelijkheden op het gebied van de behandeling van psychopathie.
Samenvatting

Psychopathie is een bekende, maar toch vaak slecht begrepen stoornis. Het beeld dat van psychopathie in de media geschetst wordt, is vaak niet accuraat. De kern van de stoornis bestaat uit een vervlakking van het gevoelsleven, zowel in de diepte van het ervaren van gevoelens als in de mate waarin iemand met psychopathie affectief kan reageren op een ander. Daarbij is er vaak sprake van een instabiele levensstijl die gepaard gaat met antisociaal, crimineel gedrag. Psychopathie kan vastgesteld worden door middel van de Psychopathy Checklist-Revised (PCL-R), hoewel dit instrument met name gericht is op het vaststellen van criminele psychopathie. De Psychopathic Personality Inventory-revised geeft een indicatie van de mate waarin psychopathische trekken aanwezig zijn en kan tevens gebruikt worden bij niet-criminele patiënten. De antisociale persoonlijkheidsstoornis zoals beschreven in de DMS-5 heeft raakvlakken met psychopathie maar ook grote verschillen. Hoewel lange tijd gedacht is dat psychopathie onbehandelbaar is, kunnen de resultaten van twee randomized controlled trials voorzichtig positief genoemd worden.

Auteur

Dr. Hoppenbrouwers, S.S.

Universitair docent klinische psychologie, Erasmus Universiteit Rotterdam, programmaleider Postacademische Opleiding Forensische Neuropsychologie en Neuropsychiatrie, Vrije Universiteit Amsterdam. Tevens lid redactie PsyXpert. Belangen: geen.