Röntgenraadsels

Een radiologische toevalsbevinding

Röntgenraadsels

Een radiologische toevalsbevinding

Samenvatting

In deze rubriek zullen röntgenopnamen worden getoond zoals u ze dagelijks in de praktijk kunt tegenkomen. Elke röntgenfoto kan echter iets verrassends laten zien, ook al is de reden om de opname te maken heel gewoon. We moeten daarom elke opname beoordelen zonder ons al te zeer te laten beïnvloeden door wat we verwachten te gaan zien.

De röntgenopnamen die in deze rubriek worden opgenomen, bevatten een diagnostisch probleem. Soms zult u het gemakkelijk herkennen, soms wellicht ook niet direct. Het antwoord op de vraag en een verdere toelichting vindt u hier.

Auteurs

W.E.R. Berkhout

J. de Lange

Entreetoets

Een 14-jarige jongen komt als nieuwe patiënt voor een intake bij de tandarts. De patiënt heeft een blanco algemene en tandheelkundige voorgeschiedenis en slikt geen medicijnen. Er is geen sprake van klachten. Bij extraoraal onderzoek zijn er geen bijzonderheden. Bij intraoraal onderzoek is er sprake van een gave dentitie. Er worden bitewings vervaardigd ten behoeve van cariësdiagnostiek. Als toevalsbevinding wordt er tussen de radices in de regio 36-37 een radiolucentie waargenomen (figuur 1). Aanvullend wordt er een solo-opname van deze regio gemaakt (figuur 2). De opnamen tonen in de regio 35-37 een scherp begrensde gelobde radiolucentie tussen de radices, waarbij de lamina dura intact is. Tevens is er een pulpasteen aanwezig in de pulpakamer van de 26. In aanvulling op de radiologische bevindingen wordt verder klinisch onderzoek uitgevoerd. De sensibiliteit van de onderlip is ongestoord. In de regio 35-37 is er buccaal een subtiele, pijnloze, beenharde zwelling palpabel. De elementen in het derde kwadrant zijn niet verhoogd mobiel, niet pijnlijk bij percussie en reageren normaal sensibel op kou. De patiënt wordt op basis van de bevindingen verwezen naar de mka-chirurg.

qpt201605ha071.jpg

Figuur 1 Bitewing links.

qpt201605ha072.jpg

Figuur 2 Solo regio 35-37. Met dank aan Boca Sana tandartsen te Zeist.

1. Wat is uw differentiaaldiagnose op basis van bovenstaande informatie?

2. Welke aanvullende diagnostiek is er nu geïndiceerd?

3. Er vindt chirurgische exploratie plaats. Hierbij wordt een holte aangetroffen, gevuld met serosanguineuze vloeistof zonder ander weefsel. Het betreft een caviteit begrensd door gladde botwanden zonder epitheliale begrenzing. De botwanden worden voorzichtig gecuretteerd. Bij welke diagnose past de combinatie van klinische, radiologische en chirurgische bevindingen het best?

4. De diagnose simpele botcyste wordt gesteld. Welke klinische kenmerken van de patiënt passen bij de gestelde diagnose?

5. Waarom is de benaming ‘cyste’ in dit geval strikt genomen onjuist?

6. Exploratie vormt tevens de behandeling van de simpele botcyste. Hoe zou u deze patiënt in uw praktijk verder vervolgen? 

qpt201605ha073.jpg

Figuur 3 Eén jaar na exploratie van de simpele botcyste.

Verklarende woordenlijst
Literatuurlijst
Externe bronnen
Help en toelichting

Beeld bij dit artikel
Leerdoelen
Samenvatting

In deze rubriek zullen röntgenopnamen worden getoond zoals u ze dagelijks in de praktijk kunt tegenkomen. Elke röntgenfoto kan echter iets verrassends laten zien, ook al is de reden om de opname te maken heel gewoon. We moeten daarom elke opname beoordelen zonder ons al te zeer te laten beïnvloeden door wat we verwachten te gaan zien.

De röntgenopnamen die in deze rubriek worden opgenomen, bevatten een diagnostisch probleem. Soms zult u het gemakkelijk herkennen, soms wellicht ook niet direct. Het antwoord op de vraag en een verdere toelichting vindt u hier.

Auteurs

W.E.R. Berkhout

J. de Lange